1. Schemat Hornera
Drukuj

Wprowadzenie do dzielenia wielomianów

Wielomiany możemy podzielić tradycyjnie metodą pisemną lub korzystając ze schematu Hornera. Zanim przejdziemy do właściwego dzielenia wielomianów, najpierw przedstawmy kilka definicji, które doprecyzują co to właściwie jest dzielenie wielomianów.

Definicja: Podzieloność wielomianów

Mówimy, że wielomian P(x) jest podzielny przez wielomian Q(x), jeżeli istnieje taki wielomian S(x), że:

P(x)=Q(x) * S(x).

Zobaczmy to na przykładzie:

Przykład 1

Wielomian P(x)=x^3+x^2-4x-4 jest podzielny przez wielomian Q(x)=x+1, ponieważ istnieje wielomian S(x)=x^2-4 taki, że jest spełniona równość:

P(x)=Q(x) * S(x).

Sprawdźmy:

Q(x) * S(x)=(x+1)(x^2-4)=x^3-4x+x^2-4=

=x^3+x^2-4x-4=P(x)

Tak samo jak przy dzieleniu pisemnym liczb, tak przy dzieleniu wielomianu przez inny wielomian możemy otrzymać resztę z dzielenia.

Reszta z dzielenia wielomianu

Twierdzenie: O dzieleniu wielomianów z resztą

Jeśli W(x) oraz P(x)wielomianami i P(x) nie jest wielomianem zerowym, to istnieją takie dwa wielomiany Q(x) oraz R(x), że:

W(x)=P(x)* Q(x) + R(x),

gdzie stopień wielomianu R(x) jest mniejszy od stopnia wielomianu P(x).

Obliczmy resztę z dzielenia dowolnego wielomianu W(x) przez dwumian x-a. Z powyższego twierdzenia wynika, że:

W(x)=(x-a)* Q(x) + R(x).

Obliczmy W(a):

W(a)=(a-a)* Q(a) + R(a)=0 * Q(a)+R(p)=R(a).

Twierdzenie: O reszcie z dzielenia wielomianu przez dwumian x-a

Reszta z dzielenia wielomianu W(x) przez dwumian x-a, jest równa W(a).

Dany jest wielomian:W(x)=x^4+4x^3+kx-1. Wiadomo, że reszta z dzielenia wielomianu W(x) przez dwumian x+3 wynosi -1. Oceń poprawność zdań.

Ćwiczenia są dostępne dla zalogowanych uzytkowników posiadających konto premium

Dzielenie wielomianów

Powyżej zostały przedstawione najważniejsze twierdzenia dotyczące podzielności wielomianów. Teraz przedstawimy w jaki sposób wykonuje się dzielenie wielomianów.

Podzielimy wielomian W(x)=2x^3+x^2-5x+1 przez dwumian x+2.

  • Zapisujemy oba wielomiany w następującej postaci:

\overline{2x^3+x^2-5x+1}: \quad x+2

  • Dzielimy pierwszy składnik wielomianu W(x) (czyli 2x^3 ) przez pierwszy składnik dwumianu (czyli x). Otrzymany wynik, zapisujemy nad kreską:

2x^2

\overline{2x^3+x^2-5x+1}: \quad x+2

  • Wynik poprzedniego dzielenia, czyli 2x^2, mnożymy przez dwumian x+2, a wynik zapisujemy pod wielomianem W(x):

2x^2

\overline{2x^3+x^2-5x+1}: \quad  x+2

2x^3+4x^2

  • Wykonujemy odejmowanie. Od wielomianu W(x) odejmujemy wielomian zapisany pod nim. Wynik zapisujemy pod kreską:

2x^2

\overline{2x^3+x^2-5x+1}: \quad   x+2

\underline{2x^3+4x^2}

         -3x^2-5x+1

Wykonujemy kolejne operacje analogicznie jak poprzednio. Algorytm kończy się w momencie uzyskania wielomianu, o stopniu niższym od tego przez który dzielimy.

2x^2-3x+1

\overline{2x^3+x^2-5x+1}: \quad    x+2

\underline{2x^3+4x^2}

         -3x^2-5x+1

         \underline{-3x^2-6x}

                           x+1

                           \underline{x+2}

                                 -1

Otrzymana liczba -1 jest resztą z dzielenia wielomianu W(x) przez dwumian x+2. Wielomian W(x) możemy zapisać jako:

W(x)=(x+2)(2x^2-3x+1)-1

Dany jest wielomian P(x)=x^4-5x^3+4x^2+5x-9. Jeżeli: P(x)=(x-4)Q_1(x)+R_1(x) lub P(x)=(x+2)Q_2(x)+R_2(x) to:

Ćwiczenia są dostępne dla zalogowanych uzytkowników posiadających konto premium

Zadanie 1

Reszta z dzielenia wielomianu W(x) przez trójmian x^2-x-6 wynosi 2x-1. Wyznacz resztę z dzielenia wielomianu W(x) przez dwumian x-3.

Zobacz rozwiązanie

Zadanie 2

Dla jakich wartości parametrów a,\ b wielomian W(x) jest podzielny przez wielomian Q(x), jeśli:

W(x)=ax^5+3x^3+bx+1, Q(x)=x^2+3x+2

Zobacz rozwiązanie

Zadanie 3
Premium

Wielomian W(x)=x^4+x^3+ax^2+bx+c jest podzielny przez x^2-4x+3. Reszta z dzielenia wielomianu W(x) przez dwumian x+3 wynosi -48. Oblicz współczynniki a,\ b,\ c.

Zobacz rozwiązanie

Zadanie 4
Premium

Dla jakich wartości parametrów a,\ b wielomian W(x) jest podzielny przez wielomian Q(x), jeśli:

W(x)=x^4+ax^3+2x^2+4x+b, Q(x)=(x+1)^2.

Zobacz rozwiązanie

Zadanie 5
Premium

Dla jakich wartości parametru m, reszta z dzielenia wielomianu

W(x)=(m+15)x^{30}+(m-15)x^{29}+(m+14)x^{28}+(m-14)x^{27}+...

+(m+1)x^{2}+(m-1)x+m^2-m

przez dwumian x+1 jest równa 246.

Zobacz rozwiązanie

Przeczytaj także:

Brak komentarzy

Dodaj komentarz

Musisz się zalogować aby dodać komentarz